by Dr A. Mesut Erzurumluoğlu | Principal Bioinformatician at Bicycle Therapeutics (formerly at Boehringer Ingelheim, and Univs. of Cambridge, Leicester & Bristol) – blogging since 2006. All views mine unless stated otherwise
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgili ve ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 28:Osmanlı Irak’ı Tarihi ve Pul koleksiyonculuğu üzerine – Oral Avcı (23/03/2023)
Bu bölümde Tezhip ve Hat Sanatçısı, Pul Koleksiyoncusu, Mühendis ve İş Adamı Oral Avcı’yı ağırladık – ve kendisiyle pul koleksiyonculuğu ve ‘İngiliz İşgali Döneminde Osmanlı Irak’ının Posta Tarihi‘ adlı eseri üzerine konuştuk.
Tavsiyeler:
1- Oral Avcı’nın (okul arkadaşı ve Yıldız Holding CEO’su) Murat Ülker’e verdiği ropörtaj: Tarihin Habercileri: Pullar!
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 20: ‘Teknikçi Hoca’ ile yüksek enflasyon & pandemi dönemi kriptopara piyasalarında yatırım üzerine (18/12/2021)
Konuk: Sosyal medya fenomeni ve teknik analist ‘Teknikçi Hoca’ (Twitter)
Bu bölümde, kriptopara yatırımcısı, teknik analiz uzmanı ve sosyal medya fenomeni ‘Teknikçi Hoca’yla kriptopara dünyası ve yatırım tavsiyeleri üzerine konuştuk. (Önemli not: ‘Teknikçi Hoca’yla çektiğimiz ilk bölümü dinlemediyseniz, bu linkten ya da (Spotify, Apple Podcasts gibi) podcast app’inizden ‘Az İş Çok Laf Bölüm 13’e tıklayarak dinleyebilirsiniz)
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- FED/Federal Reserve Board: ABD’nin merkez bankasıdır (Wikipedia)
2- Emtia: Ticarete konu olan altın, gümüş, petrol, doğal gaz, pamuk, mısır, buğday, şeker, kahve gibi malların tümüne verilen addır (QNBFI)
3- Fear & Greed Index/Kripto Korku ve Açgözlülük Endeksi: Korku ve açgözlülük endeksi, yatırımcıların Bitcoin ve diğer büyük kripto para birimlerine karşı genel tutumlarını sunar. ‘0’ değeri “Aşırı Korku”, ‘100’ değeri ise “Aşırı Açgözlülük” anlamına gelir (CoinGecko)
4- Altcoin-Bitcoin sezonu endeksi/Altcoin-Bitcoin Season Index (BitPanda)
5- Tether Dominance: Tether, hep 1 (bir) ABD doları değerinde olan bir kriptopara ve ‘Stablecoin’ türüdür. ‘Tether dominance’ da kriptoparalara güveni gösteren bir endekstir (Messari)
6- Kambiyo rejimi/Exchange rate regime: Bir ülkenin dış ticareti ile ilgili yapılan ödeme ve tahsilat işlemleri ile genel döviz giriş ve çıkışlarına ilişkin olarak uygulanan kur politikalarıdır (Ekşisözlük | Wikipedia)
7- Meme coin (‘Miym koin’ diye okunur): Dogecoin, Shiba Inu coin gibi, altyapısını oluşturan projeler ya da ana fikirden ziyade, sosyal medyadaki gelişmelerden etkilenen paralar
8- NFT/Non-fungible token (‘Eneftii’ diye okunur): Bir şeyin (herşey olabilir: sanat eserleri, resim) gerçekliğini ve sahibini tasdikleyen dijital sertifika (detay: BBC Türkçe)
9- Akıllı kontrat/Smart contracts: bilgisayar protokollerine bağlı çalışan sözleşmelerdir ve Blockchain (blok zinciri) üzerinde çalışan dijital kontratlar olarak da tanımlanmaktadır (Innova)
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 19: Komplo teorileri, Definecilik ve Sosyal Antropoloji üzerine – Dr Erol Sağlam (08/07/2021)
Bu bölümde, Istanbul Medeniyet Üniversitesi’nde çalışan Dr Erol Sağlam’ı ağırladık. Dr Sağlam, doktorasını University of London Birkbeck College’da, Yüksek lisans ve lisans eğitimini de Boğaziçi Üniversitesi’nde tamamladı.
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- Sosyal Antropoloji: İnsan davranışlarının nedenini bulmaya çalışan bir disiplindir (İstanbul Üniversitesi)
2- Epistemoloji (bilgi felsefesi): Bilgiyle ilgilenen bir felsefe dalıdır. Epistemologlar, bilginin doğası (bir konuda nasıl emin olabiliriz?), kaynağı ve kapsamı, epistemolojik gerekçelendirme, inancın rasyonelliğini incelemektedir (Vikipedi)
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 18: Doğayı koruma ve moleküler biyoloji üzerine – Dr Gözde Çilingir (20/06/2021)
Bu bölümde, Zürih Üniversitesi’nde Koruma biyolojisi/genetiği alanında Doktora-sonrası Araştırma görevlisi olarak çalışan Dr Gözde Çilingir’i ağırladık. Gözde ayrıca sosyal medyayı aktif olarak kullanıyor ve ekolojik dengenin korunmasının önemi konusunda Türkçe ve İngilizce paylaşımlar yapıyor.
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- Koruma biyolojisi (Conservation Biology): Türlerin çeşitliliğini inceleyen ve korumayı hedefleyen, biyoloji biliminin bir alt dalıdır (Vikipedi|Bilim Genç)
2- Aldabra (dev) tosbağası: Gözde’nin, doktorası sonrası araştırmalarını üzerinde yürüttüğü kara kaplumbağası türü. Detay ve resim için Vikipedi sayfasını inceleyebilirsiniz (Wikipedia)
3- Endemizm (endemik): “Yöreye özgü” anlamına gelir ve genelde bir yöreye özgü hayvan/bitki türleri için kullanılır (Bilgi Ustam)
4- Marmara Denizi deniz salyası felaketi – 2021: Detay ve resim için Vikipedi sayfasını inceleyebilirsiniz (Vikipedi)
Gözde’nin belgesel tavsiyeleri:
1- David Attenborough: A Life on Our Planet (Netflix)
2- The Salt of the Earth (2014)
3- Racing Extinction (2015)
4- Jane (2017)
5- Rewilding a Mountain (2020; izlemek için tıklayın)
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 17: Kuantum mekaniği ve Fizik üzerine – Dr Servet Özdemir (14/06/2021)
Bu bölümde, Heriot-Watt Üniversitesi’nin Kuantum Fotonik laboratuvarında Doktora-sonrası Araştırma görevlisi olarak çalışan Dr Servet Özdemir’i ağırladık. Servet ayrıca Manchester Üniversitesi’nde grafeni bulan ve bundan dolayı Fizik Nobel ödülü verilen Konstantin Novoselov ve Andre Geim’in yanında doktorasını tamamladı.
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- Kuantum Mekaniği (Kuantum fiziği): Atom altı parçacıkları inceleyen bilim dalıdır (Vikipedi)
2- Grafen: Karbon atomunun bal peteği örgülü yapılarından bir tanesine verilen isimdir (Vikipedi|Bilimfili)
3- Kuantum fonotiği: Işığı oluşturan fotonların üretilmesi, yönlendirilmesi, madde ile olan etkileşimi, taşınması ve algılanması ile uğraşan bir bilim dalıdır (Vikipedi)
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 16: Salgın hastalık Epidemiyolojisi ve COVID-19 üzerine – Dr Burcu Tepekule (08/04/2021)
Bu bölümde, dünyanın en iyi üniversitelerinden biri olan Zürih Üniversitesinde salgın hastalık epidemiyoloğu/doktora sonrası araştırmacı (Postdoc) olarak çalışan Dr Burcu Tepekule’yle mühendislikten, epidemiyolojiye uzanan serüveni ve pandemi süreci üzerine konuştuk. Burcu aynı zamanda blog yazıları (Smallscaled|Arbitrary writings) ve podcast bölümleri (Düşünen patates) paylaşıyor.(Not: Bu bölüm az miktarda Murat Kekilli içerir)
Kaynaklar:
1- Burcu’nun katkıda bulunduğu The Athletic haberi (5 Haziran 2020): Arteta has been superb during a weird first six months – now things get tougher (Link)
— A. Mesut Erzurumluoğlu (@mesuturkiye) June 6, 2020
2- Murat Kekilli’nin 5 ve 6 Nisan 2021’de COVID-19’la ilgili attığı tweetler (Tweetler silinmiş. O zaman ekşisözlük linki paylaşalım). Tweetlerden biri şöyleydi:
“adamı hasta etmeyin! insanları hasta eden şey virüsler degildir. çevresi ve yiyip içtiklerinde bulunan toksinlerdir. bilimsel olarak bu güne kadar virüslerin canlılara bulaştığına dair hiç bir kanıt da bulunamamıştır”
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- Epidemiyoloji: Toplumdaki hastalıkların dağılımını, görülme sıklıklarını ve sebeplerini inceleyen bir bilim dalıdır (Vikipedi)
2- CRISPR-Cas9 sistemi: Genomun çeşitli kısımlarına ekleme, çıkarma ya da DNA dizilimininde değişim yapmalarına olanak tanıyan özgün bir teknolojidir (Bilim Fili – 5 Şubat 2017). Yakın gelecekte birçok genetik hastalığa çare olacağı duşünülüyor.
3- Alphafold: Google DeepMind’ın geliştirdigi ve sadece DNA dizilimininden, o DNA diziliminin kodladığı proteinin 3D yapısını yüksek oranda doğru hesaplayabilen bir ‘derin öğrenme’ (deep learning) algoritmasıdır (BBC Türkçe – 3 Aralık 2020)
4- Kriptopara: En ünlüsü ‘Bitcoin’ olan dijital dövizler (Vikipedi). Nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bu dijital varlıklarla yapılan işlemler, bankalar ya da devletlerden ziyade, kriptografik algoritmalarla onaylanır (Tavsiye: Az İş Çok Laf – Bölüm 13)
5- Robin hood: Hisse alım-satım platformu. Diğer sitelerden genel olarak farkı stok alım-satım için komisyon almaması ve minimum bir bakiye değeri olmaması (Bloomberg HT – 11 Haziran 2020). Tarihe ‘Gamestonks devrimi’ olarak geçecek olayda merkezi rol oynamıştır (Tavsiye: Fularsız Entellik)
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 15: Kök hücre biyolojisi ve kalıtım üzerine – Dr Ahmet Can Berkyürek (06/04/2021)
Bu bölümde, Cambridge Üniversitesi ve Osaka Üniversitesi gibi dünyanın en iyi üniversitelerinde kök hücre ve kanser biyolojisi, ve nesiller arası epigenetik kalıtım gibi farklı alanlarda önemli çalışmalar yapmış/yapan Dr Ahmet Can Berkyürek’le bu alanlardaki son gelişmeler ve projeleri üzerine konuştuk. Yakında İngiltere’nin en iyi üniversitelerinden biri olan University College London’da kendi grubunu kuracak olan Berkyürek, moleküler biyoloji alanında akademik kariyer yapmak isteyen gençlere de tavsiyelerde bulundu.
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- Epigenetik (epigenetics): Gen ifadesi değişikliklerini inceleyen bilim dalıdır. Basitleştirirsek: İnsanın ~50 trilyon hücresinin her birinde (neredeyse) aynı DNA dizilişi vardır fakat hücrelerimizin, örneğin bir kısmı yağ hücresi, bir kısmı nöron, bir kısmı da deri hücresine dönüşür (insanda ~200 farklı çeşit hücre türü vardır). Kök hücrelerin (Vikipedi) farklı hücrelere dönüşmesini ve tekrar bölündüklerinde yine aynı hücre tipine (nöron->nöron) bölünmesini sağlayan, epigenetik mekanizmalardır (Vikipedi).
2- Nesiller-arası epigenetik kalıtım (transgenerational epigenetic inheritance): Bir bireye >3 jenerasyon önceki atalarından epigenetik degişikliklerin aktarılması. (Not: Nesiller-arası epigenetik kalıtım bazı ‘daha basit’ organizmalarda gözlemse de insanlarda henüz tatmin edici delillerle kanıtlanmamıştır.)
3- C. elegans (“sii elegans” diye okunur): İpliksisolucan – özellikle moleküler biyoloji alanında, canlılardaki (insanlardaki) farklı gelişimsel mekanizmaları anlamak için kullanılan ‘model’ organizmalardan biridir (Vikipedi)
4- Apoptoz (apoptosis): Programlanmış hücre ölümü/intiharı – bu mekanizmanın doğru çalışması hücrelerin kansere dönüşmemesi ya da etrafındaki dokulara zarar vermemesi için önemli (Vikipedi)
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 14: Genç yaşta girişimcilik üzerine – Selahattin Furkan Karadaş (31/03/2021)
Bu bölümde, genç yaşta SÜTUN Akademi (bir etkinlik: GriFest Ankara), ANMUN/d’MUN (Model United Nations), FUNTALYA (Fantasy United Nations), EDRO (İngiltere’de eğitim danışmanlığı) gibi başarılı girişimlerde bulunan, aynı zamanda da Leicester Üniversitesinde Hukuk lisans öğrencisi olarak okuyan Selahattin Furkan Karadaş’a (kendinden de) gençlere girişimcilik tavsiyelerini sorduk ve Z jenerasyonunun (Gen Z) problemleri üzerine konuştuk.
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- Z jenerasyonu (Generation Z): 1996 yılından sonra doğan gençleri tanımlamak için kullanılıyor (Detaylar için: BBC Türkçe haberi – 1 Temmuz 2020)
2- Brexit: İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliğinden ayrılması – ‘Britain’ ve ‘exit’ kelimelerinden oluşan bir bileşik kelimedir (Detaylar için: BBC Türkçe haberi – 1 Ocak 2019)
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 13: ‘Teknikçi Hoca’ ile kriptoparalar ve piyasalarda para kazanmak üzerine (09/03/21)
Konuk: Sosyal medya fenomeni ve teknik analist ‘Teknikçi Hoca’ (Twitter)
Bu bölümde, kriptopara yatırımcısı, teknik analiz uzmanı ve sosyal medya fenomeni ‘Teknikçi Hoca’yla kriptopara dünyası ve yatırım tavsiyeleri üzerine konuştuk. Bu bölüm aynı zamanda ‘Teknikçi Hoca’nın ilk podcast tecrübesi de oldu ve takipçileri (sadece Twitter’da bile >55,000)sesini ilk defa bizim podcastimizde duydu. (Not: Zamansız bir bölüm bir olması için takipçilerimizden gelen güncel soruları sormadık.)
Podcast’te kullanılan terminoloji:
1- Coin (‘koin’ diye okunur): (Kripto) Para
2- Boğa sezonu (‘Bull Run’ ya da ‘Bull season’): Kriptoparalara ilgi ve yatırımların ciddi yükselişe geçtiği dönem
3- SEC (‘sek’ diye okunur): ‘The U.S. Securities and Exchange Commission’ın (ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar Komisyonu’nun) kısaltılmış hali. SEC‘in Aralık 2020’de Ripple şirketine dava açmasıyla – Ripple’ın kriptoparası olan – XRP’de de ciddi düşüşler yaşandı
4- Delist (‘diilist’ diye okunur): Coinbase, Binance, Kraken, Crypto.com, Bitfinex, BtcTurk, Coinzo, eToro (liste uzun…) gibi kriptopara birimi platformlarından bir kriptoparanın çıkartılması. XRP de – SEC’in Ripple’a dava açmasından sonra – birçok platformdan ‘delist’ edilmişti. Bir kriptoparanın bu platformlarda bulunması, sadece alım-satımı kolaylaştırmıyor, aynı zamanda da markette güvenilirliliğini arttırıyor.
5- DeFi (‘diifay’ diye okunur): ‘Decentralised Finance’ın (merkezi olmayan finans) kısaltılmış hali. DeFi, kriptoparaların ilk ortaya çıkmasındaki temel mantıktır ve arada devletlerin ya da bankaların olmadığı – ve bu kurumların yerine ‘blockchain’ teknolojisi aracılığıyla bilgisayarların/kriptografik algoritmaların işlemleri onayladığı – bir finans sistemidir.
Gönül muhabbet ister podcast bahane! 🙂 Genelde, başarılı, bilgilive ‘cool’ insanlarla hafif konularda muhabbet ediyoruz. Twitter’da #AzIsCokLaf hashtagini kullanarak öneride bulunabilirsiniz. (Not: Yavaş konuştuğumuzu düşündüğünüz bölümlerde Spotify ya da Youtube’un 1.2x hızlandırma özelliğini kullanabilirsiniz)
Az İş Çok Laf – Bölüm 12: Erkeklik, şiddet ve arzu üzerine – Antropolog Dr Sertaç Sehlikoğlu (18/02/21)
An ordinary blog by an ordinary bloke 