Milli Takım – 2002 Dunya kupası
Futbolumuzun 90’lı yıllarda yetistirdigi Hakan Sukur, Hakan Unsal, Bulent Korkmaz, Alpay, Tugay, Hasan Sas, Okan ve Emrenin basını cektigi jenerasyon, 2000-2002 yılları arasında futboldaki en buyuk basarılarımıza imza attılar. O tarihlerde Galatasaray kulup bazında dunyanın en iyi 10 takımı arasında gosterilirken, milli takımımızda dunyada 5.ci sıraya kadar yukselmisti. Ama bu altın jenerasyon bize hizmet ederken, bu basarıdan nemalanmaya calısan cok insan cıktı ama bu nesilden sonrasını kimse dusunmedi yada islerine gelmedi (nasılsa bedavaya para kazanmak ve unlenmek varken kim calismayı tercih ederdi degilmi?)… Su futbolcuyu ben kesfettim, bu basarılar benim sayemde oldu diyenleri hepimiz dun gibi hatırlıyoruz!
Futboldan genel olarak cok anlamadıgımız gibi (tam tersini dusunmemize ragmen!), futbolcu yetistir(e)medigimizde bir gercek! Allah’tan yetenekli gurbetcilerimiz varda, hala onlardan nemalanıyoruz ve Almanyanın yetistirdigi genclerimizi kullanıyoruz… Peki aynı genlere sahip insanlar neden Turkiyeden yetisince potansiyellerine ulasamıyorlar? Bunun kisisel ve sosyal bir cok nedeni var ama baslıca nedenlere ins. kendi capımca bir goz atacagım…
Oncelikle “yetistirmedigimiz” kelimesini neden kullandıgımı acıklayayım: Bir futbolcuyu adam gibi yetistirmek en az 10 yıl alıyor ama biz millet olarak direk koseyi donmek istedigimiz icin, menajerler ve kulup kocları alt yapıda (yada sokakta) hazır gordukleri cocuklara hemen yapısıyor ve uzerinden nasıl para kazanabilirimin pesine dusuyorlar. Cocuk ve ailesi icinde hava hos nasıl olsa para geliyor; ama dusunmuyorlarki bu onun icin uzun vaadede alt yapısının yetersiz olmasınıda beraber getiriyor. Bunları ben uydurmuyorum, Turkiyeye gelen neredeyse butun kaliteli ve kariyerli hocalar Turk futbolcusunun genelde alt yapısının zayıf oldugunu soyluyor. Suc ise Turk cocuklarında degil, onları bu (paragoz!) hale getiren “buyuk”lerinde!
Problemler:
Simdi gelelim futbolcu yetistirememe nedenlerine:
Alt Yapı
Benim birinci sırada gordugum ve en buyuk problem alt yapı hocalarında. Acaba kac tanesi yeterli egitimle oralara geliyorlar? Kac tanesinin CVsinde bir yabancı dil, taktik, teknik, kondisyon, sakatlık, atak, defans, kaleci egitimi konusunda sertifikalari var? Futbolcularımızın bu akademik egitimleri almayan hocalardan hic bir sey ogrenememeleri cok normal gibime geliyor. Alt yapı hocalarından actık konuyu, burdan devam edelim. Altyapılarda dikkat ettigim bir baska anormallikte basarı paf takımının sampiyonluguyla kıyaslanıyor, oysa bu anlayıs temelde yanlıs. Bu hocalarımızın paf sampiyonlugunun degil, kac tane topcu yetistirdigi kisas alınmalı. Kac tanesi Avrupaya transfer oldu, kac tanesi alt yas milli takımlarına alındı, kac tanesi birinci takımda yerini aldi? Bu sorular bir alt yapi hocasının en buyuk imtihanı olmalı, paf sampiyonu olup-olmadımı degil…
Alt yapi hocaları genc bir futbolcuda oncelikle is ahlakı, futbola karsı sevgisi varmı ona bakmalılar, daha sonra da bu gruptan yetenekli olanlarının uzerine titremeliler (Ornekler: Carles Puyol, John Terry, Paulo Maldini – dunyanın en teknik oyuncuları degiller ama birer efsane oldular milli takım ve kuluplerinde yaptıklarıyla). Futbolu para icin oynayan cocuklar ne kadar yetenekli olursa olsun at cope gitsin (bu biraz radikal olabilir ama onlara harcanan zaman ve alın terini hakeden genclerimize harcasak cok daha buyuk futbolcular yetisir)…
Ayrıca cogu kulubumuzun alt yapıya yeterince para aktarmadıgıda bir gercek!
Alt yapıya bir baska acidan bakalim ve gelelim yurt ici ‘scouting’ sistemlerine: Buradaki baslica problem kesinlikle torpil yada yetenekli cocuklarin kesinlikle secen insanlara guvenlerinin olmaması. Maalesef hakedenlerin cogu saf dısı kalıyor ve genelde geriye yeteneksiz, ‘tuzu kuru’ yada gozu sırf parada olan gencler kalıyor. Unutmamalıyız ki dunyanın en iyi oyuncuları kendileri gidip futbol takımlarına basvurmuyorlar, onları futboldan anlayan insanlar kesfediyorlar (Ornekler: Messi, Maradona, Pele ve Ronaldo – sokakta kesfediliyorlar ve bu adamlar her zaman futbolu paranın onune koyuyorlar). Ozellikle ulkemizdede yetenekli cocuklar daha cok varoslarda yasıyorlar ve bu cocukların aileleri onlarla hic ilgilenemiyorlar, malum 7/24 calısmaktan garibanlarim! O yuzden cogu kaybolup gidiyor…
Torpil yapan hocaların ise, girdikleri kul hakkından dolayı mahserde cok kotu cezalandırılacaklarını hic bir zaman unutmamaları lazım!
Transferler
Yurt disindan transfer isinde ise: Takımlarimiz Avrupadan gerekirse en iyi scoutları getirip, bizim Turk scoutlara egitim verdirmeli… Ve derhal Turk scoutlarını, Afrika, Iskandinavya, Orta Dogu ve Dogu avrupaya serpistirmeli ve bu liglerdeki genc oyunculardan istisnasız hepsinden haberdar olunmalı… Ibrahimovic, Berbatov, Dzeko vs gibi futbolcular Ingiltere-Ispanyada yetismedi. Onlari neden bizimkiler bulamiyorda elin Almanı, Hollandalısı buluyor. Isin garibi Guney Amerika’dan hala topcu almaya calisiyoruz, bu bana gore kesinlikle yasaklanmalı… Cunku en iyilerini zaten Ispanya ve Portekiz alıyor. Bir altini Italya, Hollanda vs gibi ulkeler transfer ediyor. Geriye ise vasat ve vasat altı oyuncular kaliyor, onlarada verilen paralara yazik…
G.Amerikali oyuncu alinacaksa bile Avrupayi gelmis-gormusleri almalı (Alex de Souza gibi)…Bir baska problem kendi futbolcularimiz gereginden fazla pahalı! Avrupali bizimkilerden daha iyisini cok daha ucuza baska ulkelerden getirebiliyor… Bunun icin gerekirse bu konuya TFF el atmali ve futbolcularimizin degeri neyse onun en fazla biraz ustune satisina izin vermeli; cunku kisa vaadede bizim dunya arenasindaki yerimizi tekrar alabilmemiz icin avrupaya daha cok oyuncu gondermemiz lazim.
Taraftar Sayisi (Attendance)
Bir sonraki problem stadlara insan cekme: onuda saglamak icin Avrupadan ders almaliyiz. Bizim insanimiz Avrupalılar kadar zengin degil o yuzden fiyatlarin biraz dusuk olmasi normal gorulmeli. Ailecek gelenlere gerekirse cok buyuk indirimler yapilmali. Stadlarin icinde kufur, sigara kesinlikle yasak olmali ve denetlenmeli. Huzuru bozanlar kesinlikle bir daha stadlara alinmamali. Cocuklar bedava yada bedavaya yakin fiyatlara girmeli ki onlarda dogduklari yerin takımini tutsunlar. Anadolu takımlari bu konuda birseyler yapmali.
Son tavsiyeler (ve sonuc):
- Sahalarımız camur tarlası cogu zaman, futbolun kalitesinin artması icin sahanında duzgun olması gerekir (sadece Super ligi kastetmiyorum)
- Son olarak Turk futbolunun gelismesi icin her alanda profesyonel insanlarin yer almasi gerek, bunun icinde o yerlerde olan insanlarin CV’si cok onemli.
- Ligimize madem heyecan katmak icin play-off sistemini getirdiler; ins. guzel olur bizim icin… O zaman baska yeniliklere de acik olmaliyiz… Mesela benim aklima gelen basketboldaki gibi “Time-out”lar; 2. yarida iki takimin T.direktorunede (sadece bir seferligine) 5’er dakikalik ‘Timeout’lar vererek maclarin daha heyecanli olmasini saglayabilirler. Ayrica bu uygulamanin sayesinde daha cok reklam alinabilir bu da olayin eknomik acisi…
- 2.lig ve ustu her takımimizin stadi ve antreman fasiliteleri ve alt yapisi olmali. Her takımin mutlaka icinde Avrupada egitim gormus bir Turk hoca yer almali.
- Turk futbolunu kucumseyen, bunun icinde hakettiginden fazla para isteyen futbolcular kesinlikle ligimize alinmamali…
- Avrupaya Turk futbolcu satarken fiyatlarin makul olmasi gerekir.
- Turk futbolunun fiyakasini artirmak icin kesinlikle bazi maclarin, en azindan hazirlik maclarinin yada super kupa maclarinin Musluman yada Afrika ulkelerinde yapilmasi gerekir, cunku nasil olsa Uzak dogu ve (guney ve kuzey) Amerika piyasasini ingiliz ve ispanyol takımlarina kaybettik. El cezire kanalinin uzerine daha dusmek gerekiyor ayrica… Bizim futbolumuza ozellikle musluman ulkelerinde buyuk bir sempati var (ayrica parada onlarda!)
- Medyamiza da buyuk is dusuyor ama onlara ne yazsan nafile; populizm ve reyting acgozlulugu almis basini gidiyor
- Unlu bir yabanci teknik direktor geldiginde en az 2 sene zaman verilmeli. Adam daha tanımadan, sutluyoruz. Olan yine Turk milletinin parasına oluyor.
Bu arada sizlerinde goruslerini kesinlikle okumak istiyorum; burada paylasalimki belki TFF’den yada kuluplerimizden bir iki kisi bu yazilari okurda kendilerine ders alirlar… Cunku futbol ne kadarda sadece bir oyun olsada, artik cok buyuk bir reklam araci ve turizm kaynagi oldu… Dunya kupalarinda basarili olan ulkelerde turist patlamalarida buna bir ornek…
Son olarak bu makalede yazdiklarim geneldir ve futbolumuza samimiyetle hizmet etmis hic kimseyle ilgili degildir! Surcu lisan ettiysek affola…
An ordinary blog by an ordinary bloke 